SZUKAJ
CO/GDZIE/KIEDY W CZĘSTOCHOWIE Portal kulturalny

Trzy zdjęcia. Na pierwszym czterej mężczyźni i dwie kobiety stojące nad białym stołem i oglądający rysunki. Na drugim zbiór rysunkowych ilustracji przedstawiających ludzi, przyrodę, wnętrza oraz dekoracyjne obramowania i na trzecim kobieta trzymająca wyżej wymienione rysunki nad stołem, na którym znajdują się rysunki.
8/2018

Pobierz PDF

MAŁA FORMA -WIELKIE ŚWIATY

Już 25 sierpnia o godzinie 16.00 w Ośrodku Promocji Kultury „Gaude Mater” będziemy mieli okazję zobaczyć pokonkursową wystawę 10. Międzynarodowego Biennale Miniatury, na której znalazły się prace autorów z całego świata m.in.: Finlandii, Szwecji, Portugalii, Francji, Niemiec, Meksyku, Indii, Izraela, a nawet Australii.

Rękopisy ozdabiane rysunkami i obrazami pojawiały się już w czasach starożytnych. Egipt, Rzym, Grecja słynęły z papirusów z miniaturami, jednak dopiero pojawienie się pergaminu przyniosło prawdziwą popularność ilustrowania tekstów. Ta forma twórczej ekspresji świetnie odnalazła się na przykład w Bizancjum we wczesnym romanizmie, popularne były także miniatury: karolińskie, mozarabskie, ottońskie, gotyckie. Na początku wykonywano je za pomocą woskowych farb lub tempery. Przyozdobione takimi pracami książki stawały się jeszcze bardziej ekskluzywne. Miniatury przybierały tu formy inicjałów (ozdobnych pierwszych liter tekstu), malarskich lub rysunkowych ilustracji przedstawiających ludzi, przyrodę, wnętrza oraz dekoracyjnych obramowań. Wszystkie te typy używana są również dzisiaj, zwłaszcza przy rzadkich wydaniach dzieł.

Z upływem lat miniatura usuwała się jednak w cień. Od czasu do czasu tworzyli ją znani malarze, ale zawsze na marginesie twórczości. Co prawda, w drugiej połowie XVIII wieku nastąpił jej krótki renesans (miniatura pojawiła się wtedy na porcelanie, emalii, a nawet na szkle np. na ozdobnych zegarkach, tabakierach, medalionach czy łyżeczkach), ale dzisiaj znajduje się ona na peryferiach zainteresowań artystycznych. Nie oznacza to oczywiście, że nie powstają tu interesujące prace. Śledząc świat wielkiej sztuki, warto pamiętać o jego marginesach, bo to właśnie tutaj często następują przełomy. Częstochowski Ośrodek Promocji Kultury „Gaude Mater”, od blisko dwóch dekad, bacznie przygląda się współcześnie powstającym miniaturom i pokazuje, że jest to bardzo różnorodna, sięgająca po różne techniki i tematy, forma artystycznego wyrazu.

Międzynarodowe Biennale Miniatury to konkurs i wystawa pokonkursowa miniatur organizowana w Częstochowie od 2000 roku. Jest to jedyna tego typu ekspozycja w Polsce, na której prezentowane są prace w czterech dyscyplinach: malarstwo, rysunek, grafika i fotografia, o maksymalnych wymiarach 10 x 10 cm. Na tegoroczną, dziesiątą edycję Biennale, przesłano 671 miniatur z 22 krajów. Najmniejsza z nadesłanych w tym roku to grafika „jamnik” Damiana Zielińskiego z Bydgoszczy (2,5x2 cm). Nieco większa praca to rysunek Jeny Polak z Jaworzna „Wyjście/exit” (4,5x4cm). Komisja w składzie: doc. Stano Buban (Akademia Sztuk Pięknych w Bratysławie, Słowacja), dr Bartosz Frączek, który jest jednocześnie pomysłodawcą konkursu (Instytut Sztuk Pięknych, Uniwersytet Humanistyczno - Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie), prof. Elżbieta Kuraj (Wydział Artystyczny w Cieszynie, UŚ w Katowicach), dr hab. prof. ASP Witold Stelmachniewicz (Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie), prof. Goran Stimac (Akademia Sztuk Pięknych w Rijece, Chorwacja) wyłoniła na wystawę 289 prac 153 autorów i przyznała 4 nagrody oraz 8 wyróżnień honorowych. Grand Prix konkursu, ufundowane przez Prezydenta Miasta Częstochowy Krzysztofa Matyjaszczyka (równowartość 1500 EU), trafiło do rąk Tomasza Wiktora (Nawojowa), I Nagroda do Aleksandry Jakubczak (Katowice), II Nagroda do Magdaleny Szczęśniak (Kraków), III Nagroda do Łukasza Chmielewskiego (Łódź). Wyróżnienia honorowe otrzymali: Jose Apaza (Meksyk), Marzena Huculak (Olsztyn), Sławomir Kolo (Warszawa), Zbigniew Małecki (Częstochowa), Weronika Marszelewska (Toruń), Lakshaman Prasad (Indie), Mateusz Rafalski (Katowice), Cleo Wilkinson (Australia).

Po pierwszej, częstochowskiej ekspozycji wystawa wyruszy w trasę i będzie można ją zobaczyć w galeriach partnerskich, do których należą: Galeria TEST w Warszawie, Pałac Kultury Zagłębia w Dąbrowie Górniczej, Galeria BWA w Tarnowie, Nowohuckie Centrum Kultury w Krakowie, Muzeum w Pile, Galeria Brötzinger
Art w Pforzheim (Niemcy), Centrum Polskie w Brukseli.

Sylwia Góra