ZA PROGIEM DNIA

7 czerwca, w wieku 88 lat, zmarł Andrzej Kalinin – pisarz, publicysta, członek PEN Clubu i Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Autor książki „I Bóg o nas zapomniał”, za którą otrzymał Nagrodę Literacką Czesława Miłosza. Od wielu lat był zaprzyjaźniony z naszym miastem.

Andrzej Kalinin urodził się w 1933 r. w Jędrzejowie. Marzył o teatrze, jednak gdy nie zdał egzaminów do szkoły aktorskiej, trafił do wojska, do kolonii karnej. Znalazł się w niej za ukrywanie, że w tamtych czasach jego ojciec (bohater wojny z bolszewikami, odznaczony przez Józefa Piłsudskiego Krzyżem Walecznych) przebywał na Zachodzie. Później była nauka w zaocznym studium rachunkowości i zawodowa ścieżka księgowego.

Literacki debiut przyszedł późno, bo dopiero w wieku 51 lat. Piastując stanowisko dyrektora częstochowskiego „Węglobloku”, Andrzej Kalinin poznał syberyjską historię zatrudnionego tam dozorcy Antoniego Tuchoskiego. Na jej podstawie napisał opowiadanie „Konie” - ukazało się ono w kwartalniku literackim „Arka”. Książka „I Bóg o nas zapomniał”, która przyniosła Kalininowi największą rozpoznawalność, była właściwie rozwinięciem tamtego debiutu. Jej fragmenty drukowano w prasie konspiracyjnej, a później czytano ją w Radiu Wolna Europa i Programie I Polskiego Radia. Z uwagi na wagę tematu, jaki porusza, a także doskonały styl autora, książka ta została w latach 90. ubiegłego wieku wpisana na listę lektur szkolnych. Później Kalinin wydał jeszcze pięć książek: „Las wokół”, „Za progiem dnia”, „W cieniu złych drzew”, „A życie jak rzeka” oraz „Ze sztambucha starego komucha”.

W roku 1995 Andrzej Kalinin otrzymał Stypendium Instytutu Literackiego w Paryżu. Zawarta wówczas znajomość z Jerzym Giedroyciem zaowocowała współpracą. W paryskiej „Kulturze” Kalinin opublikował m.in. opowiadania „Obrazki ze starych klisz” i „Wigilia białych niedźwiedzi”. To ostatnie, przetłumaczone potem na język angielski, czytane było w radiu BBC.

Publikował w nowojorskim „Dzienniku Polskim” oraz współpracował z krakowskimi periodykami literackimi „Arką”, „Arcanami” i „Dekadą Literacką”. Był redaktorem „Notatnika Kulturalnego” wydawanego
przez „Gazetę Częstochowską”. Pisywał do „Dziennika Częstochowskiego 24 godziny” oraz krakowskiego i częstochowskiego wydania „Gazety Wyborczej”. Częstochowianie znali Andrzeja Kalinina również z organizowanych przez niego w Ratuszu spotkań z wybitnymi postaciami ze świata kultury, nauki i sztuki.

Za swój dorobek literacki Andrzej Kalinin otrzymał m.in. Złotą Odznakę „Zasłużony dla Województwa Śląskiego”, order „Zasłużony dla Kultury Polskiej Gloria Artis”, Nagrodę Literacką Czesława Miłosza i Nagrodę im. Karola Miarki za całokształt twórczości. W 1998 r. został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi.

af