5/2018
PROMENADA
45 lat temu narodziła się koncepcja budowy na obrzeżach dzielnicy Tysiąclecia, liczącej 1700 m, trasy spacerowej i rowerowej wraz z przylegającymi
terenami rekreacyjnymi.
Autorem projektu o nazwie „Promenada” był inżynier architekt Jan Bajda z Miejskiej Pracowni Urbanistycznej. Większość prac, które rozpoczęły się we wrześniu 1973 r., wykonali mieszkańcy Częstochowy (w ramach powszechnych wówczas, odgórnie organizowanych, czynów społecznych). Ciągnąca się od ul. 16 stycznia (obecnie ul. Kiedrzyńska) do Lasku Aniołowskiego, Promenada w częsci środkowej zajęła tereny należące do 1939 r. do Żydowskiej Fermy Ogrodniczej. Zanim obiekt przekazano do użytku, częstochowianie mogli wybrać jego nazwę. W plebiscycie ogłoszonym przez „Życie Częstochowy”, spośród bardzo oryginalnych propozycji (m.in. Czynu Partyjnego, Przodowników Pracy Społecznej, czy Młodego Pokolenia) wybrano nazwę Promenada XXX-lecia PRL (informuje o tym pamiątkowy obelisk ustawiony przy wejściu od ul. Kiedrzyńskiej). W 2004 r. Promenada otrzymała nowe imię – Czesława Niemena. Przekazanie Promenady mieszkańcom miało się odbyć 21 lipca 1974 r., dzień przed świętem ludowej ojczyzny, lecz przeszkodziła temu potężna burza. Stało się to dopiero 27 lipca; przemówienia wygłosili wówczas sekretarz Komitetu Miejskiego PZPR Mieczysław Przysucha i prezydent miasta Ryszard Matysiakiewicz.
Przez kolejne lata władze miasta bardzo leniwie inwestowały w rozbudowę i wzbogacanie tego kompleksu rekreacyjnego. Głównym jego atutem była zieleń: park (mało kto pamięta, że otrzymał nazwę „Tysiąclecia”), zadrzewiona prawa strona alei spacerowej oraz piękne głogi wzdłuż ścieżki rowerowej. Należy zwrócić uwagę na wiąz górski - najstarsze drzewo na Promenadzie liczące 150 lat, pomnik przyrody, bardzo rzadki w Polsce – który stoi majestatycznie koło lokalu „Malaga”. Funkcjonowały tu też lokale gastronomiczne; największym z nich była „Panorama”, w której odbywały się dansingi (w latach 90. dyskoteki). Do większych inwestycji należał amfiteatr, który jednak szybko podupadł i w II połowie lat 80., jak pisał ówczesny dziennikarz, był już: „budowlą nie przypominającą kulturalnego miejsca [...], groźną dla zdrowia widzów i wykonawców”.
Na przełomie XX i XXI wieku tereny rekreacyjne przy Promenadzie znacząco zmodernizowano i rozbudowano. Praktycznie od nowa wybudowano amfiteatr. Zainwestowano w infrastrukturę sportową: powstały profesjonalne i bezpieczne boiska do piłki nożnej i koszykówki, zbudowano skatepark, siłownię na świeżym powietrzu, ustawiono kamienne stoły do tenisa stołowego. Powstały również place zabaw dla dzieci.
Od utworzenia Promenada była miejscem, gdzie częstochowianie licznie gromadzili się na festynach, kiermaszach, koncertach i innych imprezach kulturalnych, a także sportowo-rekreacyjnych. Tysiące mieszkańców brały udział m.in. w festynach z okazji 1-Maja, Majowych Prezentacjach, Lipcowych Spotkaniach z Rozrywką, Jarmarkach Jurajskich. Od 2010 r. organizowane są tu Dni Samorządu Terytorialnego. W latach 70. i 80. atrakcją było wesołe miasteczko, zakładano je corocznie w maju przy wejściu na Promenadę, w miejscu gdzie obecnie znajduje się Centrum Handlowe „Promenada”.
Juliusz Sętowski
Fotografie pochodzą z „Częstochowa. Dzieje miasta i klasztoru jasnogórskiego, t. 4”, Częstochowa 2007