11. Triennale Sztuki Sacrum

Triennale Sztuki Sacrum może pochwalić się ponad 30-letnią historią. Najnowszy rozdział otworzy się w sobotę, 16 września. 11. edycję wystawy, organizowanej przez Miejską Galerię Sztuki, zatytułowano „Ja i Ty / Ja – Ono”.

Historia Triennale Sztuki Sacrum rozpoczęła się ponad trzy dekady temu. Na pierwszą edycję, Miejska Galeria Sztuki zaprosiła w 1991 roku. Wydarzenie szybko stało się jednym z najważniejszych organizowanych przez tę instytucję.

Pomysłodawcą i pierwszym kuratorem (także współtwórcą II i IV edycji) był Wojciech Skrodzki, ceniony krytyk sztuki. We wstępie do katalogu I Triennale tak opisał ideę artystycznego przedsięwzięcia: „Chodziło o stworzenie pewnej „przestrzeni duchowej” poprzez dobór prac, łączących współczesną świadomość twórczą z wyrażeniem doświadczenia Sacrum, w którym istotną rolę odgrywa przeżycie religijne (…) W tym miejscu pojawia się pytanie o kryteria, motywy racje… Nie ma jednak w chwili obecnej wypracowanych kryteriów, które by obejmowały równocześnie sferę sztuki i to, co w niej sakralnego. Jest to raczej wyraz dążenia do ukazania możliwie szerokiego zakresu problemów, często zawartych przede wszystkim w komentarzu krytycznym”.

Przez kolejne lata Triennale zapracowało na miano imprezy prestiżowej, znanej i docenianej w Polsce. W Radach Programowych kolejnych edycji zasiadali m.in. Jacek Waltoś, Adam Brincken, Leszek Mądzik, Anda Rottenberg i Andrzej Saj.

Każda edycja Triennale odbywa się pod innym hasłem programowym. Pierwszej towarzyszyły słowa „Człowiek – wiara”. Potem wystawy tytułowano tak: „Wiara – sztuka” (1994), „Człowiek – wiara – sztuka” (1997), „Muzeum wyobraźni” (2000), „Ku cywilizacji życia (2003), „Sztuka wobec zła” (2006), „Dom – droga istnienia” (2009/2010), „Sacrum/profanum” (2013), „Wspólnota, współczucie, współczułość” (2016/2017), „Świętość natury?” (2020/2021).

Teraz pora na 11. edycję. W sobotę, 16 września Miejska Galeria Sztuki otworzy ekspozycję zatytułowaną „Ja i Ty / Ja – Ono”. Akcentem poprzedzającym wernisaż będzie projekcja filmu w reżyserii Józefa Romasza „Jak tańczy mój czas” z 2022 r., która odbędzie się w sali kina OKF Iluzja. Film opowiada o łyżwiarzach tańczących na lodzie, o pasji tańca, o poznawaniu siebie i świata przez ciało. Lodowisko staje się swoistą sceną, na której przenikają się różne emocje, budują i kończą relacje. Po seansie, w salach wystawowych MGS nastąpi oficjalne otwarcie wraz z oprowadzaniem kuratorskim.

11. Triennale podejmuje temat szeroko rozumianych „relacji”. Inspiracją była filozofia dialogu Martina Bubera. To stąd wywodzą się dwa podstawowe wątki wystawy: Ja i Ty jako relacje podmiotowe, dialogiczne oraz Ja – Ono jako zależności uprzedmiatawiające; monologiczne.

Przygotowując tę wielowątkową wystawę kuratorki – Barbara Major i Joanna Matyja (wspierane przez Radę Programową) wybrały dzieła autorstwa zarówno klasyków polskiej sztuki współczesnej, jak i twórców najmłodszego pokolenia.

Oto artyści 11. Triennale Sztuki Sacrum:

Zuzanna Bartoszek, Stan Barański, Marcin Berdyszak, Kiejstut Bereźnicki, Maciej Bieniasz, Karolina Breguła, Krystyna Brzechwa, Tatiana Czekalska, Andrzej Desperak, Piotr Desperak, Kinga Flasza, Jacek Gaj, Leszek Golec, Anna Grzymała, Zuzanna Janin, Emilia Jechna, Stanisław Zbigniew Kamieński, Janusz Knorowski, Mirosław Koprowski, Mariusz Kruk, Katarzyna Kukuła, Tomasz Kulka, YanaMakukh, Krzysztof Kamil Malewicz, Tomasz Man, OlenaMatoshniuk, Tomasz Michałowski, LilyaNebera, Katarzyna Olma, Paulina Ortenburger, Darek Pala, Cyryl Polaczek, JózejRomasz, Patryk Różycki, Justyna Rybak, Zbigniew Rybczyński, Mirosław Sikorski, Łukasz Skąpski, Leszek Sobocki, Jerzy Filip Sztuka, Andrzej Tobis, Jacek Waltoś, Zdzisław Wiatr, Julianna Wińczyk, Julia Woronowicz, Joanna Woś.

Dzieła, które wypełnią wszystkie sale częstochowskiej galerii, pochodzą od autorów oraz z kolekcji Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK w Krakowie, Muzeum Sztuki w Łodzi, Galerii Propaganda, Fundacji Sztuki Polskiej ING, a także Kolekcji mBanku „m jak malarstwo”.

Wystawie towarzyszy katalog, a jej rozwinięciem i integralną częścią jest przegląd filmów odpowiadających wątkom wystawy (seanse będą się odbywały w środy, zaplanowano je do grudnia).

Zuzanna Suliga

Na zdjęciach prace: Macieja Bieniasza "Ławki synagogalne", Katarzyny Kukuły "Mc Donald", Lilyi Nebery "Alarm powietrzny"